Niemieckie uczelnie mówią, Auf Wiedersehen X.

W ostatnich dniach niemieckie i austriackie instytucje akademickie oraz organizacje publiczne ogłosiły wycofanie się z platformy X (dawniej Twitter), należącej do Elona Muska. Decyzja ta jest reakcją na zmiany w algorytmach platformy, które, zdaniem tych instytucji, promują treści prawicowo-populistyczne, ograniczając jednocześnie inne poglądy.

Wśród ponad 60 sygnatariuszy znalazły się renomowane uniwersytety i instytucje badawcze z Niemiec i Austrii. W oświadczeniu podkreślono, że obecna orientacja platformy jest niezgodna z ich fundamentalnymi wartościami: otwartością, integralnością naukową, przejrzystością i demokratycznym dyskursem. Zmiany w algorytmach X uznano za sprzeczne z tymi zasadami, co uczyniło dalsze korzystanie z platformy nie do przyjęcia.

Równocześnie niemiecki rząd wyraził obawy dotyczące wpływu platformy X na debatę publiczną. Rzeczniczka rządu zauważyła, że algorytmy mediów społecznościowych często sprzyjają “pobudzonemu i polaryzującemu” charakterowi dyskusji publicznej, zamiast promować spokojny i wyważony dialog. W związku z tym rząd rozważa możliwość opuszczenia platformy, choć na razie pozostaje na niej ze względu na szeroki zasięg, jaki oferuje.

Decyzje te zbiegły się w czasie z rozmową Elona Muska z Alice Weidel, liderką niemieckiej partii Alternatywa dla Niemiec (AfD), która odbyła się na platformie X. Rozmowa ta spotkała się z krytyką ze strony różnych środowisk, które obawiają się, że platforma staje się narzędziem promującym treści skrajnie prawicowe i podważającym demokratyczne wartości.

W odpowiedzi na te wydarzenia, niektóre organizacje, w tym związki zawodowe GEW i Verdi oraz Federalny Trybunał Sprawiedliwości (BGH), ogłosiły usunięcie swoich kont z platformy X. Podobne kroki podjęły również kluby piłkarskie, takie jak St. Pauli i Werder Brema, które zaprzestały aktywności na platformie, powołując się na wzrost mowy nienawiści i treści ekstremistycznych.

Te działania podkreślają rosnące obawy dotyczące wpływu mediów społecznościowych na jakość dyskursu publicznego i integralność procesów demokratycznych w Niemczech i innych krajach.

W tym roku w Niemczech nasiliła się także krytyka wobec Meta, właściciela platform takich jak Facebook i Instagram. Główne zarzuty koncentrują się na kilku kluczowych kwestiach.

Po pierwsze, obawy budzi wpływ działalności Meta na konkurencyjność niemieckiej gospodarki. W kontekście pogłębiającego się kryzysu gospodarczego, niemieckie firmy, zwłaszcza w sektorze motoryzacyjnym, odczuwają presję ze strony globalnych gigantów technologicznych. Krytycy wskazują, że dominacja Meta w obszarze reklamy cyfrowej ogranicza możliwości lokalnych przedsiębiorstw w dotarciu do konsumentów, co negatywnie wpływa na ich konkurencyjność.

Po drugie, pojawiają się zarzuty dotyczące wpływu Meta na jakość debaty publicznej i polaryzację społeczeństwa. Algorytmy promujące kontrowersyjne treści, mające na celu zwiększenie zaangażowania użytkowników, są postrzegane jako czynnik pogłębiający podziały społeczne. W obliczu zbliżających się wyborów parlamentarnych w lutym 2025 roku, istnieją obawy, że dezinformacja i manipulacje na platformach Meta mogą wpłynąć na proces demokratyczny.

Dodatkowo, Meta jest krytykowana za niewystarczające działania w zakresie ochrony danych użytkowników. Wprowadzenie elektronicznej karty pacjenta (ePA) w styczniu 2025 roku wywołało dyskusje na temat bezpieczeństwa informacji osobistych. Obywatele obawiają się, że dane medyczne mogą być niewłaściwie wykorzystywane lub narażone na ataki, zwłaszcza w kontekście wcześniejszych skandali związanych z prywatnością na platformach Meta.

W odpowiedzi na te wyzwania, niemieccy politycy i instytucje publiczne rozważają wprowadzenie bardziej rygorystycznych regulacji dla gigantów technologicznych, takich jak Meta. Celem jest zapewnienie uczciwej konkurencji, ochrony danych osobowych oraz integralności procesów demokratycznych w kraju.

Warto zauważyć, że krytyka wobec Meta wpisuje się tak samo jak krytyka X w szerszy kontekst debat na temat roli dużych korporacji technologicznych w społeczeństwie i gospodarce, zarówno w Niemczech, jak i na świecie.